Gebeure
HENK WOLF – Wa’t yn moderne wurdboeken of learboeken sjocht, krijt mei dat der wat mis wêze soe mei it wurd ‘gebeure’. Dat soe in hollandisme wêze. In geef-Fryske alternatyf wie dan ‘barre’. Mar is dat wol sa? Ik ha it ris neisocht en ‘gebeure’ komt om 1500 hinne al foar yn it Frysk, dan […]
‘It kin my gjin … skille’
GERBRICH DE JONG – Wat folje jo yntuïtyf yn op de puntsjes? Grutte kâns dat dat in wurd is út de taboesfear, sa as reet, hol, sek of drol. Sa’n wurd krijt yn kombinaasje mei ‘gjin’ de betsjutting ‘neat’.Wa’t seit ‘it kin my gjin hol skille’ kin ommers ek sizze ‘it kin my neat skille’. Dat […]
Ik sil my de burd skeare
MAAIKE ANDRINGA EN RIANNE BLOKZIJL – ‘Ik sil my de burd skeare.’ Giet dy de grize oer de grouwe by it lêzen fan dy sin? Dan bist fêst âlder as fjirtich, is it net? At de sin der neffens dy op troch kin, dan kin it hast net misse of bist jonger. Ek soest berne […]
Dyn earste echte bûnen boek
HENK WOLF – It Frysk hat in wat aparte eigenskip. Dat kin men sjen as men de folgjende wurdgroepkes út it Nederlânsk yn it Frysk oersette wol: – het gewonnen geld – een gebonden boek – een gelopen race Dat wol foar de measte minsken net letterlik. ‘It wûne jild’ en soksoarte konstruksjes strike net […]
No more Paulus de boskabouter
HENK WOLF – ‘Iedereen kent Paulus de boskabouter’, las ik een tijdje terug op Tzum. En dat is in Nederland vermoedelijk grotendeels waar. Een Nederlandse schrijver kan met dat gegeven spelen en verwijzingen naar Eucalypta of Oehoeroeboeroe in z’n boeken opnemen. Een docent zal de figuren bekend veronderstellen in z’n colleges. Wie in Nederland voor […]
In lyts taalmystearje op in terras
HENK WOLF – Okkerdeis siet ik op in terras te lêzen. Oan in taffeltsje deunby sieten fjouwer jonge froulju. Se hienen it drok praten en it petear makke my nijsgjirrich troch de talen dy’t se brûkten. It ferwûndere my dat ik dat net earder foar it ferstân krigen hie. Ik frege my ôf hoe’t […]
Heiß-Kuhl-Fete
HENK WOLF – Ik ben een groot fan van luisterboeken. Omdat ik dagelijks een uur heen en een uur terug moet rijden tussen huis en werk, heb ik een heleboel tijd om ze te beluisteren. Nou is het luisterboek in Nederland niet zo populair, daarom sla ik er van tijd tot tijd in Duitsland wat […]
Frije
HENK WOLF – Ien fan ‘e aardichste wurden om in feroaring fan betsjutting mei te yllustrearjen, is frije. Dat wurd is besibbe oan freon en betsjutte oarspronklik ek ‘graach lije meie’, ‘hâlde fan’. Al yn de njoggentjinde iuw krige frije ek in lichaamliker betsjutting, nammentlik dy fan streakjen, tútsjeboartsjen, hoallefoaljen en sa mear. Yn syn fierdere […]
Leestekenfrisismen
HENK WOLF – De studenten Nederlands aan de hogeschool waar ik werk, zijn behoorlijk vertrouwd met het Fries. De meesten spreken Fries, ze hebben doorgaans Fries op school gehad of een cursus gevolgd. Sommigen volgen naast Nederlands Fries als tweede studie of als bijvak. Natuurlijk beïnvloeden beide talen elkaar. Soms gaat dat zo subtiel dat […]
Ik leau net datte wy soks sizze
HENK WOLF – As it ûnderwerp fan in bysin do is, dan feroaret it bynwurd dat yn datst. Wy sizze ommers net ‘Ik hoopje dat do komst’, mar ‘ik hoopje datsto (= datst do) komst’. Dat it bynwurd him oan it ûnderwerp oanpast, is net sa ûngebrûklik. De oanpassing oan it wurdsje do fine wy […]