Is it Stedsk ‘fleis noch fisk’? Nee, it is in swan!
REITZE JONKMAN – Yn de earste Moanne fan dit jier (en op it webstek) hat Wim Aalbers (û.o. fan de Taalgids foar ut Franekers) in dúdlike reaksje Stadsfrys as dialekt tussen Frys en Nederlâns/Stadsfries, een ‘Mearke’ of actuele werkelijkheid? jûn op de taalhistoaryske analyze fan it Stedsk yn Fryslân fan Arjen Versloot en my Der […]
Wurkpleats
HENK WOLF – “Wat is it Fryske wurd foar werkplaats?” frege ien my lêsten. Dat wie út de mûle fan dy persoan wat in nuvere fraach. Ommers, it wie in gewoane Frysktalige Fries, wurkpleats is in heel gebrûklik wurd en it is boppedat maklik yn de wurdboeken te finen. De fraach is tink yllustratyf foar […]
It is even mei Henk
HENK WOLF – Er was eens een meisje dat Roodkapje heette. Er staat een huis te koop in de Bomenstraat. Er is iemand aan de deur. In de bovenstaande zinnen wordt iemand of iets aan de lezer gepresenteerd. In het Nederlands gebeurt dat heel vaak met het woordje er. Het heet in de taalkundige […]
Hoe wolle jo de bôle?
HENK WOLF – Wa’t in Nederlânsktalige bakker hat, heart altyd itselde wurd as bakker freget oft er de bôle foar jo snije moat: ‘gesneden’. “Wilt u het gesneden?”, “Wenst mevrouw het gesneden?” of “Gesneden of gaat ie zo mee?”, hoe’t baas bakker it ek seit, it wurd ‘gesneden’ komt er net omhinne. Mar dan de […]
Besibbens
HENK WOLF – Op Frysktalige websites wurdt gauris praat oer de kwaliteit fan it Frysk dat dêr brûkt wurdt. It kommentaar komt der meastal op del dat minsken in wurd of in konstruksje tsjinkomme dy’t yn har eagen gjin goed Frysk is. Wêrom oft dat dan sa is, sizze se der allinnich hast noait by. […]
Hokker taalfoarskriften binne sa stadichoan achterhelle?
HENK WOLF – Gearfetting Ik haw in lyts ûndersykje útfierd nei de akseptaasje fan beskate taalfoarskriften en taalfoarmen. Dat is útfierd ûnder 55 minsken dy’t mear as gemiddeld betûft binne yn it brûken fan it Frysk. Op basis fan har oardiel haw ik de regels en taalfoarmen ûnderbrocht yn trije kategoryen: echte flaters, ûniensichheid en […]
‘It kin my gjin … skille’
GERBRICH DE JONG – Wat folje jo yntuïtyf yn op de puntsjes? Grutte kâns dat dat in wurd is út de taboesfear, sa as reet, hol, sek of drol. Sa’n wurd krijt yn kombinaasje mei ‘gjin’ de betsjutting ‘neat’.Wa’t seit ‘it kin my gjin hol skille’ kin ommers ek sizze ‘it kin my neat skille’. Dat […]
Ik sil my de burd skeare
MAAIKE ANDRINGA EN RIANNE BLOKZIJL – ‘Ik sil my de burd skeare.’ Giet dy de grize oer de grouwe by it lêzen fan dy sin? Dan bist fêst âlder as fjirtich, is it net? At de sin der neffens dy op troch kin, dan kin it hast net misse of bist jonger. Ek soest berne […]
In lyts taalmystearje op in terras
HENK WOLF – Okkerdeis siet ik op in terras te lêzen. Oan in taffeltsje deunby sieten fjouwer jonge froulju. Se hienen it drok praten en it petear makke my nijsgjirrich troch de talen dy’t se brûkten. It ferwûndere my dat ik dat net earder foar it ferstân krigen hie. Ik frege my ôf hoe’t […]
Frije
HENK WOLF – Ien fan ‘e aardichste wurden om in feroaring fan betsjutting mei te yllustrearjen, is frije. Dat wurd is besibbe oan freon en betsjutte oarspronklik ek ‘graach lije meie’, ‘hâlde fan’. Al yn de njoggentjinde iuw krige frije ek in lichaamliker betsjutting, nammentlik dy fan streakjen, tútsjeboartsjen, hoallefoaljen en sa mear. Yn syn fierdere […]