Bijna elk zinsdeel kan bestaan uit alleen een bijvoeglijk naamwoord
HENK WOLF – Een paar jaar geleden zette een vertwijfelde lerares Nederlands de volgende taalkundevraag uit een schoolboek op Facebook: “In welke zinsdelen kan als enige woord een bijvoeglijk naamwoord voorkomen?” Ik heb een tijd nagedacht en kwam tot de conclusie dat dat er minimaal veertien zinsdelen zijn waarin dat kan. Vermoedelijk hebben de makers […]
Het is heel erg vorige eeuw om burn-out te zijn
HENK WOLF – Af en toe verandert een woord van woordsoort. Zo kun je van het werkwoord ‘vangen’ een voltooid deelwoord ‘gevangen’ maken. Dat is nog steeds een werkwoord, maar als je het hebt over ‘de gevangen boef’, dan is het opeens een bijvoeglijk naamwoord. Daar kun je weer een zelfstandig naamwoord van maken: ‘de […]
Oerbefolking as rêding fan it Frysk?
HENK WOLF – Fryslân is in frij grut en unifoarm taalgebiet. De dialekten fan súdwest en dy fan noardeast ferskille benammen yn de klanken faninoar en Friezen kinne sprekkers fan oare dialekten prima begripe. Dêr wie gjin taalpolityk foar nedich. Foar it Nederlânske taalgebiet wie dat wol sa, de ienheid fan hjoed de dei is […]
Spul mije en spul krije yn in petear
HENK WOLF – Minsken binne fluch op ‘e teantsjes trape. Der is net folle foar nedich om se lulk te meitsjen. Yn in petear brûke minsken allegear ûnbewuste middels om derfoar te soargjen dat se gjin spul mei-inoar krije. Op it grinsflak fan taalkunde en psychology is in soad ûndersyk dien dat fan dy middels […]
Studeren aan Dinges Instelling
HENK WOLF – Een paar jaar geleden stond aan de Rengerslaan in Leeuwarden nog de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden, afgekort: NHL. Nu gebruikt dat instituut de naam NHL Hogeschool. Dat is in veel opzichten een raadselachtige naam. Het opvallendste raadsel is natuurlijk dat het woord Hogeschool niet alleen letterlijk in de naam zit, maar ook nog […]
Moarn in wike
HENK WOLF – Yn it Nederlânsk kinst sizze dat der “over een week” wat te gebeuren stiet. Yn it Frysk kin dat fansels like goed: “Oer in wike is it klear”. Kinst ek oanjaan dat dy wike hjoed yngiet, lykas yn de folgjende sinnen: (1) Vandaag over een week zijn je schoenen klaar. (2) Hjoed […]
Ien persoan oansprekke mei ‘jim’
HENK WOLF – De kar tusken ‘do’ en ‘jo’ is soms dreech. ‘Do’ kin ûnfetsoenlik oerkomme en ‘jo’ ôfstannelik. Foar in protte minsken is de oanspraak yn de tredde persoan dan in oplossing. Sa freegje myn studinten faak: “Henk, hat Henk de toets al neisjoen?” “Wom ek in pûdsje?” Ik haw op it […]
Wrâldwiid Frysk
GERBRICH DE JONG – ‘Online cursus Fries internationaal in trek’, skreau de Telegraaf op 8 augustus 2016. ‘Tot in Colombia en China willen ze Fries leren’, skreau Metro Nieuws op 21 september 2016. It is dúdlik: fan’t hjerst is der wat bysûnders bard. Oer de hiele wrâld ha minsken dwaande west mei it learen fan de […]
Knosbien
HENK WOLF – Wat yn it Nederlânsk ‘kraakbeen’ hyt, kin ik yn it Frysk as ‘knosbien’, mei de o-klank fan ‘hok’. Ta myn ferwûndering stiet it net yn myn wurdboeken. Dy jouwe ‘kreakbien’, ‘krasbien’ en ‘knarsbien’. Ik frege my ôf wêr’t myn foarm weikomt en hoe’t ik him skriuwe moast. Ik bin wol benijd […]
Nederlânsk en Frysk foech yn fjouwer jier
MARRIT DE SCHIFFART – Tagelyk Nederlânsk en Frysk studearje en twa foegen helje yn fjouwer jier. It kin no op de NHL Hegeskoalle. Fan 1 septimber ôf binne de learplannen fan de bachelor Nederlânsk en Frysk op inoar ôfstimd. De opliedingen dogge tegearre wat kin en hâlde apart wat moat. Gerla Stork (17) út Stiens […]