HENK WOLF -  De westlike helt fan Fryslân seit 'lilk' en de eastlike helte seit 'lulk' om de emoasje oan te jaan dy't minsken bekrûpt as in oar wat misdien hat. It kaartsje by dit artikeltsje lit dat moai sjen. It is makke troch de Fryske Akademy, op basis fan in dialektenkête út 1978 en ik ferwachtsje eins net dat der sûnt dy tiid in [...]

HENK WOLF -  Er is een regionaal verschil tussen Noord-Nederland en de rest van het Nederlandse taalgebied wat betreft het gebruik van de woorden 'voor/achter/onder/boven'. Het is geen keihard verschil en mogelijk wordt het ook kleiner, maar in het noorden is er een sterke neiging om van die woorden aparte bijvoeglijke naamwoorden te maken, terwijl je in West- en Zuid-Nederland eerder samenstellingen tegenkomt.   Ik [...]

HENK WOLF -  De medeklinkers [r] en [d] lijken erg op elkaar, althans als je de tongpuntvariant van de [r] gebruikt. Af en toe hoor ik van studenten dat ze als kind op spraakles moesten, omdat ze de [r] niet konden zeggen en dat ze dan eerst leerden om bijvoorbeeld 'pe-dei' te zeggen en dan via de [d] daarin bij de uitspraak 'prei' met tongpunt-r [...]

HENK WOLF -  Okkerdeis krige ik de fraach wat de Fryske oersetting fan it Nederlânske 'heks' wie. De fraachsteller hie yn it Grinslânsk 'wikster' heard en woe witte oft dat yn it Frysk ek brûkt waard. Ik tink dat in protte minsken hjoed de dei by it Nederlânske 'heks' alderearst tinke oan Disney-heksen, dus oan boaze âldwyfkes dy't toverje kinne. Dat is fansels in frij [...]

HENK WOLF -  Sa goed as ik it wit, hyt in leppel oeral yn Fryslân 'leppel'. In 'mes' hyt ek wol 'mês' en in 'foarke' kin ek as 'forke', 'förke' of 'fjarke' troch it libben gean. Beheinde fariaasje dus. De bekendste wat gruttere fariaasje yn nammen foar keukenark, is dy yn de namme foar de platte dingen dêr't minsken har iten op lizze. Dat wurdt [...]

HENK WOLF -  Ik meitsje mysels wiis dat ik op syn minst ien wurd oan it Frysk tafoege ha: falbile yn 'e betsjutting fan it Ingelske deadline. As ik gelyk ha, dan haw ik dat yn 1996 betocht foar in folder fan jongereinferiening Frysk Ynternasjonaal Kontakt, dêr't ik doe lid fan wie. It wurd is dêr doe diel wurden fan it ferieningstaaleigen en om't der [...]

HENK WOLF -  In skoft lyn brûkte ik yn in artikeltsje in sitaat út in folksferhaal, optekene troch Ype Poortinga. Yn dat sitaat kaam it wurd 'fertutearzgje' foar. Dêr reagearre ien op: moast it net 'fertutearzje' wêze? Dat kin fansels ek. Ik sis it sels ek sûnder dy -g- fan Poortinga en sa stiet it ek yn de wurdboeken. Mar wa't yn it Wurdboek fan [...]

HENK WOLF -  "Wat is it Fryske wurd foar werkplaats?" frege ien my lêsten. Dat wie út de mûle fan dy persoan wat in nuvere fraach. Ommers, it wie in gewoane Frysktalige Fries, wurkpleats is in heel gebrûklik wurd en it is boppedat maklik yn de wurdboeken te finen. De fraach is tink yllustratyf foar de ûnwissichheid dy't in protte Friezen ha as it oer [...]

HENK WOLF -  De yngewikkelde kwestje fan de Fryske ferlytsingswurden Hat jo broer 'in nij autootsje' of 'in nij autoke'? Rint jo suster yn 'in kreas truike' om of yn 'in kreas truitsje'? Is de Sint Piter yn Rome 'in aardich geboutsje' of 'in aardich gebouke'? Wat by ferlytsingfoarmen op in lûd (klinker) de korrekte ferlytsingsútgong is, is net sa'n maklike kwestje. De Afûk skriuwt [...]