Jongereintaal: gaaf, cool, chill en BG
HENK WOLF – Mei ús studinten Nederlânsk en Frysk ha wy it gauris oer jongereintaal. Dy is der yn allegear soarten en maten en ús studinten drage alle jierren nije wurden oan, want neat feroaret sa hurd as de taal dêr’t de jongste generaasje him mei ûnderskiede wol. Wat earst ‘gaaf’ wie, wie letter ‘cool’ […]
Wachtsje op de dea
HENK WOLF – Ein febrewaris wie ik mei in groep dosinten en studinten Frysk yn de East-Dútske dielsteat Brandenburch. Yn it suden dêrfan wurdt fanâlds de minderheidstaal Nedersorbysk praat. Der binne noch sa’n fiiftûzen sprekkers en dy binne hast allegear boppe de sechstich. Yn it ûnderwiis wurdt fan alles dien om de kennis fan it […]
It grutte boek
HENK WOLF – Bertus hat faak in spikerbroek en in jaske oan, Driek ferskynde gauris yn in pak mei in dwarsstrikje foar en Twan ferskynt almeast yn in kreaze broek en in fleurich bloeske. Binnen Nederlân bestiet in soad ferskaat as it om klean giet. Uneinich grut is dat net: tulbannen, mûntsepijen en peniskokers moatst […]
U of jij?
HENK WOLF – Voor een herwaardering van de aanspreekvorm ’gij’ heb ik nog nooit iemand horen pleiten. Voor een ’gijlieden’ trouwens ook niet. Die vormen zijn uit het dagelijks taalgebruik verdwenen. Ze zijn vervangen door ’jij’, ’u’ en ’jullie’. Herinvoering van die oude vormen is ook niet mogelijk, daarvoor is de connotatie te sterk. Haast […]
Subtile taalferoaringen
HENK WOLF – Us talen feroarje allegeduerigen. Dat hawwe wy faak amper yn ‘e rekken, mar it is al sa. Fansels, der binne in pear feroaringen dêr’t de ûnderwizers ûnder ús fan ôfpraat hawwe dat se se bestride moatte. Dy meitsje har al goed in ieu drok om ‘hun zijn stom’ en ek alwer tsientallen […]
Bij de Duitse Friezen
HENK WOLF – “Stellen Sie sich mal einen Trottel vor”, zei ik. Dat was niet zo moeilijk voor de zestig mensen die naar mijn praatje luisterden, want achter het raam van onze congresruimte had zich even tevoren de eilanddwaas geposteerd. Met gekke loopjes, een opgestoken middelvingers en rare gezichten probeerde hij de aandacht van het […]
Wat makket it út oft it Frysk útstjert?
HENK WOLF – Is it slim as in taal útstjert? Nee, fansels net. Spitich miskien, sa’t it spitich is dat der gjin dinosaurussen oer binne, mar net ien by syn rjocht ferstân leit der wekker fan dat de dinosaurus wei is. It is wol slim as talen lijerich wurde. Dat is in foarstadium fan útstjerren […]
Een artikeltje die je had kunnen zien aankomen
HENK WOLF – Taalkundig gezien leven we in spannende tijden. We zijn namelijk getuige van een verandering waarvan we al eeuwen vermoedden dat ze zou komen: het woordgeslacht verdwijnt uit het Fries en Nederlands. Momenteel hebben het Fries en Nederlands twee woordgeslachten. Zo hebben we de-woorden, zoals vaas, faas, man, hond en hûn. En we […]
Fet
HENK WOLF – “Dy auto gong fet hurd!” en “dy broek is echt fet hip!” By jonge Friezen is ‘fet’ it nije ’tige’. It is bûn oan leeftyd. Myn oarehelte is 33 en kin it noch krekt op in natuerlike manier brûke. Ik bin 40 en ik krij it net ta de strôt út. Ik […]
Wêrom moatte der toetsen komme foar it Frysk?
REITZE J. JONKMAN – Toetsen is it ûndersykjen fan hoe goed oft ien wat wit of kin. Dat hat fansels alles mei learen te krijen. As ien leart, dan wit of kin er neitiid mear. Mar hoe witte wy oft ien wat mear kin of wit? Yn it ûnderwiis betinke leararen allerhanne repetysjes, proefwurken, oerhearringen, […]