PETER DE HAAN -  Er zullen niet veel straten zijn vernoemd naar iemand die in Nederlands-Indië drie van de vijf jaar in het cachot doorbracht, wegens majesteitsschennis is veroordeeld en door meerdere landen tot ongewenst vreemdeling werd verklaard. Toch kent Leeuwarden zo’n straatnaam: de Alexander Cohenwei in het westen van de stad. Op 27 september j.l. was het Alexander Cohens 155ste geboortedag. Wie was deze [...]

THEO DELFSTRA -  It kadaster is de offisjele ynstânsje dy’t grûnbesit en de eksakte grinzen dêrfan byhâldt. Elkenien dy’t in hûs of in lape grûn keapet, stiet dêryn fermeld. Mar it kadaster is net allinnich in boarne mei de aktuele registraasje. It giet mar leafst twa iuwen tebek, wêrtroch’t it in skat oan unike histoaryske data befettet, mar tagelyk ek de iennige mooglikheid om âld [...]

JOSSE DE HAAN -  'Niet apart maar samen' of 'de verminkte geschiedenis van de Rijkskweekscholen in Friesland' ‘De openbare kweekscholen hadden in tegenstelling tot de christelijke kweekscholen niet echt een achterban. De christelijke deden meer aan identiteitsontwikkeling’ – LC, 1/11/’18. Dit zei de schrijver van het boek Openbare opleidingsscholen in Friesland op 1 november j.l. tijdens de presentatie van het boek. De schrijver van het boek, Gerben [...]

ARJAN HUT -  Wistest dat presidint Lincoln in sekretaresse hie dy't Kennedy hjitte? En presidint Kennedy in sekretaresse dy't Lincoln hjitte? En dat beide presidinten fermoarde waarden? En dat se beide opfolge waarden troch in Johnson? Fêst wol. It is in populêre 'urban legend' en sa der binne noch folle mear skynbere oerienkomsten. Guon fan dy oerienkomsten binne lykwols net sa bysûnder: Johnson, bygelyks, is [...]

GERBEN DE VRIES -  In pear dagen nei’t ik fernaam hie dat dit boek ferskynd wie, hearde ik in peatear yn myn boekhannel. De titel wie Een meelijwekkend volk. Vreemden over Friezen van de oudheid tot de kerstening, fan de hân fan André Looijenga, Anne Popkema en Bouke Slofstra. In man, in lokale Grinzer, bestelde dit boek en skoarde wat maklik doe’t er dizze titel neamde. [...]

OEBELE VRIES -  Koarte lêzing by de ynwijing fan de replika fan it frijheidsprivileezje fan 1417 yn it Provinsjehûs, 28 sept. 2017 It is altiten goed om te begjinnen mei wat bekends. Dêrom woe ik úteinsette mei in tekst dy’t de measten fan jimme grif kenne, de tekst nammentlik fan it Frysk folksliet. Dêr stiet in passaazje yn dy’t gauris bekritisearre wurdt: Wy sjonge it [...]

NIKOLAJ BIJLEVELD -  Toen ik recentelijk met een collega door de noordelijke provincies reed, vielen me opnieuw de vele doopsgezinde kerken en pastorieën op. Met name de godshuizen, ook wel vermaningen genoemd, zijn niet altijd even gemakkelijk te lokaliseren of te herkennen. Dat heeft historisch gezien natuurlijk alles te maken had met de positie van de doopsgezinde beweging in de eerste eeuwen van haar bestaan. [...]

GERBEN DE VRIES - Studielenen zijn een merkwaardig Fries fenomeen. In de naburige provincies Groningen en Drenthe hebben ze, op een enkel kortstondig Drents geval uit de 17e eeuw na, nooit bestaan. De oudste studielenen ontstonden in de Late Middeleeuwen, in de periode tussen 1450 en 1630. Beducht voor hun zielenheil reserveerden rijke grondbezitters stukken land of een 'zathe'. Na hun dood moesten met de [...]

GERBEN DE VRIES -  De lêste tiid wurdt der in protte diskussiearre oer de negative kanten fan it 'kolonialisme'. Guon lju fine dan daliks dat stânbylden en strjitten, dy't bygelyks ferwize nei J.P. Coen, ferdwine moatte. Der falt fan alles oer te sizzen, mar dêr't it yn wêzen om giet, is dat der altyd minstens twa kanten oan in histoarysk ferhaal sitte. Yn de koloniale [...]