Wat makket it út oft it Frysk útstjert?

HENK WOLF –  Is it slim as in taal útstjert? Nee, fansels net. Spitich miskien, sa’t it spitich is dat der gjin dinosaurussen oer binne, mar net ien by syn rjocht ferstân leit der wekker fan dat de dinosaurus wei is. It is wol slim as talen lijerich wurde. Dat is in foarstadium fan útstjerren […]

Een artikeltje die je had kunnen zien aankomen

HENK WOLF –  Taalkundig gezien leven we in spannende tijden. We zijn namelijk getuige van een verandering waarvan we al eeuwen vermoedden dat ze zou komen: het woordgeslacht verdwijnt uit het Fries en Nederlands. Momenteel hebben het Fries en Nederlands twee woordgeslachten. Zo hebben we de-woorden, zoals vaas, faas, man, hond en hûn. En we […]

Fet

HENK WOLF –  “Dy auto gong fet hurd!” en “dy broek is echt fet hip!” By jonge Friezen is ‘fet’ it nije ’tige’. It is bûn oan leeftyd. Myn oarehelte is 33 en kin it noch krekt op in natuerlike manier brûke. Ik bin 40 en ik krij it net ta de strôt út. Ik […]

Trije talen op ‘e pabo

 HENK WOLF – Op basisskoalle Ysgol y Garnedd yn it Welske Bangor hingje de muorren fan de lokalen fol mei papierkes dêr’t wurden op steane. ‘Der is dêr wier gjin rút of muorre dêr’t neat op hinget’, seit Ewoud van der Weide. ‘Alles wurdt by alle tema’s ek wer fernijd. Wy fregen ús wol ôf […]

Ingelsk

HENK WOLF – It Frysk is gjin suske fan it Ingelsk. Friezen wolle dat heel graach en de ûnderstelde nauwe famyljerelaasje tusken ús minderheidstaal en de grutte wrâldtaal is sels yn heel wat lesboeken te finen. Mar dy relaasje is fiksje. Wat wol it sizze as twa talen famylje faninoar binne? Wol dy metafoar wurkje, […]

That nigger is a fucking retard

HENK WOLF –  Wa’t de Fryske ferzje fan Facebook brûkt, kin it wurdsje leuk oanklikke as in berjocht him wol oanstiet. Op de websites fan de Afûk is it wurd ‘leuk’ heel wat kearen te finen. Foar guon Friezen is dat in griis. It ferset tsjin nije wurden kin heel lang duorje. Skriuwadviseur Jan Renkema […]

Taalskiednis fan Fryslân, no ek yn it Nederlânsk

HENK WOLF –  De oerienkomsten tusken it Frysk en it Ingelsk komme net trochdat dy twa talen sa nau besibbe binne. En it santjinde-ieuske Frysk fan Gysbert Japiks, dat wy meastentiids Midfrysk neame, is eins in betide foarm fan Nij-Frysk. Dat binne samar twa ferrassende ynsichten út it boek Fryslân, land van talen. Een geschiedenis […]

Stavering, taalwittenskip en automatisearring

BOUKE SLOFSTRA –  Automatisearring, dêr sit de oast yn alle opskuor en trelit oer de stavering. Om myn part sizze jo automatisearing, en skriuwe jo it sa. Mar ûnthâld it wurd. Want tsjintwurdich is de wurdboekerij net mear in kwestje fan kaartsjes dy’t by de A begjinne en by de W ophâlde, mar fan digitale […]

Nieuwe Friese spelling, een gûd idee?

HENK WOLF – Provinciale Staten van Friesland hebben besloten de officiële Friese spelling te wijzigen. Het beruchtst is de nieuwe regel voor de schrijfwijze van de oe-klank. De nieuwe regel zegt dat er een oe wordt geschreven als het ‘duidelijk overeenkomstige Standaardnederlandse woord’ die ook heeft. In andere gevallen wordt een û geschreven. Die regel […]

It tsjerke

HENK WOLF –  “De brêgeman rûn tusken de kij troch werom nei it tsjerke.” Komt de boppesteande sin jo nuver oan? Dat die er my ek, doe’t ik him in pear wike lyn tsjinkaam yn in oersetopdracht fan in studint. Al te folle omtinken joech ik der earst net oan, mar dat feroare doe’t ik […]

DE MOANNE

'de Moanne' wol in breed en kreatyf poadium biede foar aktuele en skôgjende bydragen oer kultuer en de keunsten. 'de Moanne' lit sjen wat der yn en om Fryslân spilet, yn taal, byld en nije media. 'de Moanne' ferskynt op it web, op papier en organisearret 'live'-moetingen.