Mooi

BAUKE TUINSTRA – 

We gaan graag op vakantie naar een mooie omgeving. We gaan over het algemeen eerder naar Toscane dan naar Silezië. Ook wonen we liever op een mooie dan een niet mooie plek. Het wonen in een flat in een wijk uit de jaren zestig wordt zelden verkozen boven het wonen in een huis aan het water. Voor een doorsnee burger is het dan ook volstrekt duidelijk of een plek ‘mooi’ dan wel ‘niet mooi’ is.

Voor ontwerpers is ‘mooi’ echter een moeilijk begrip. ‘Mooi’ is geen objectief te beoordelen criterium, het wordt vaak gezien als iets burgelijks, soms zelfs als een knieval voor de smaak van het grote publiek. Bovendien is smaak per definitie persoonlijk. Wat de een prachtig vindt is voor de ander wanstaltige kitsch.

Toch heeft de aantrekkelijkheid van onze omgeving een grote invloed. Het is voor mensen reden om ergens te gaan wonen en heeft daarmee grote economische en sociale impact. Ook het bouwen van mooie gebouwen is van belang. Mensen voelen zich meer betrokken bij spullen die ze mooi vinden, ook bij gebouwen. Er wordt beter onderhoud gepleegd en de keus tussen vervangende nieuwbouw en renovatie valt bij gewaardeerde gebouwen eerder uit op het laatste.

Flatgebouwen in de bekende naoorlogse stempelwijken zijn de laatste jaren massaal gesloopt. Hoewel enigszins verouderd, waren deze gebouwen constructief vaak nog in een prima staat. De woningen waren redelijk van afmetingen en met relatief beperkte middelen zouden deze gebouwen technisch best weer op het huidig gewenste niveau te brengen zijn, Maar veel vraag naar het wonen in dergelijke woningen was er niet. De opzet met galerijen, de verrommeling en de onveiligheid van de gezamenlijke ruimten maakt het wonen hier al niet erg populair. De lelijkheid van de gebouwen en de woonomgeving versterkten dat nog. Sloop was de enige manier om verdere leegstand en daarmee achteruitgang te voorkomen.

Hoe anders is dit in onze stadscentra. Grachtenpanden gaan vaak al eeuwenlang mee. Het waren ooit royale woonhuizen, later werden ze omgebouwd tot kantoren, winkels, studentenhuizen of appartementen. Vaak hebben deze panden in de loop der tijd al veel verschillende functies gehad. En dat elke keer tegen hoge kosten en op basis van slechte casco’s. Maar de gewilde woonomgeving en prachtige architectuur maken de investering dragelijk en rendabel.

‘Mooi’ is dan wel persoonlijk en een kwestie van smaak, maar toch is er wel in algemenere zin iets over te zeggen. Eigenlijk zijn we het best vaak eens met elkaar over wat mooi is en wat niet. En de smaak van het grote publiek blijkt behoorlijk goed. Iedereen is deskundig, want iedereen is gebruiker van de openbare ruimte en van gebouwen. De tijd dat ontwerpers zich verheven konden voelen en geen boodschap hoefden te hebben aan wat het publiek van hun plannen vond is gelukkig wel voorbij. Betrokkenheid van bewoners bij hun gebouwde omgeving is belangrijk, want dan wordt er zorgvuldig omgegaan met dat wat waardevol is en wordt verrommeling voorkomen. Die betrokkenheid wordt vergroot door waardering en daarmee is ‘mooi’ ook duurzaam.

Reagearje

DE MOANNE

'de Moanne' wol in breed en kreatyf poadium biede foar aktuele en skôgjende bydragen oer kultuer en de keunsten. 'de Moanne' lit sjen wat der yn en om Fryslân spilet, yn taal, byld en nije media. 'de Moanne' ferskynt op it web, op papier en organisearret 'live'-moetingen.