Kees Botman en zijn bouwploeg

ELSKE SCHOTANUS – 

Breezanddijk, waar BUOG over een paar weken het theaterspektakel Leeghwater brengt, blijkt onbereikbaar met het openbaar vervoer. Ik kan met fotograaf Linus Harms meerijden, die voor de Moanne nummer 5 een foto zal maken voor bij het interview met regisseur Pieter Stellingwerf. Ondertussen neem ik een kijkje bij theatervormgever Kees Botman en zijn bouwploeg.

Een rood-wit lint over het weggetje dat naar de haven loopt: Verboden voor onbevoegden. De zilte geur van het slik. Het is eb en een deel van de buitenhaven ligt droog. Aan de overkant van de haven, achter bergen basaltblokken vaart een vissersboot, in de verte de bruine zeilen van een klipper. En meeuwen natuurlijk, geen haven zonder de krijsende vogels die door de lucht cirkelen, altijd dezelfden. In het water is het platform al te zien waarop de voorstelling zich af zal spelen, 18 meter in diameter. Pr²… een enorm oppervlak… en het lijkt niet eens zo heel groot… Ook de loopsteiger, richting het speelvlak, is klaar, weerspiegeld in het natte slik. Een man ligt op zijn knieën op de steiger, hij lijkt te inspecteren of alles goed vast zit en op het platform is iemand met een meterslange stok in de weer. Blote, gespierde armen, een blauwe muts op.

De voorbereidingen op de productie Leeghwater hebben, vanwege vakanties, een paar weken op een zacht pitje gestaan, nu is de bouw in volle gang. Elders, in Kimswerd, zijn ondertussen de repetities begonnen en volgende week komen de spelers naar de haven.

Ik zwerf over het terrein, langs de busjes, de felgroene containers, enkele caravans, een tent. Op een trailer staat een bootje, baleinen er overheen gespannen, netten eromheen gedrapeerd. Een vis? Flarden van gesprekken: ‘Er moet een soort paardenroffel komen, rondom te horen, als een wave’, ‘alles wat gelijk loopt, wordt theater’ en: ‘begin september komt de jury van de Kulturele Hoofstad hier, met de helicopter. Even kijken en dan zijn ze weer weg.’ Er wordt gelachen en ik loop door, naar een legervrachtwagen waar een soort spin naast staat die ik herken van de schetsen die Kees Botman een paar weken geleden – tijdens de eerste leesrepetitie – de crew liet zien.  Zo wordt het en zo is het geworden. Maar wat het is? Er klinkt gesis. ‘Hij doet het!’, roept een van de bouwers als de lange houten poten bewegen. ‘Je hoort hem, he?’ Hij draait aan een hendel, piepend en krakend komt het gevaarte opnieuw in beweging. ‘Maar wat ie nu doet, dat draaien, dát moet eruit.’

Ondertussen neemt Kees, zittend op de aanlegsteiger, een stapel A-viertjes met krabbels in de hand, met een van zijn mannen door wat er zoal nog geregeld moet worden. Het gaat over bouwlampen en hout dat moet kunnen buigen. ‘En der moatte fjirtjin fan dy platen komme.’

Op de vraag hoe het met de bouw loopt, antwoord hij: ‘Stadich… It sa ferskriklik grut, en sa’n nuver plak.’ Hij wijst naar het platform. ‘Dan is it as stiet der in bern op. In popke. Oare kearen liket it hielendal wer net sá grut, is it wol te oersjen.’ Even twijfelt hij. ‘Ik tink dat it goed is sa’t wy it dogge. Der is in goeie bouploech. Goeie jonges.’ Maar plannen blijkt lastig en het meeste werk komt nog: kabels, licht, ontploffingen. Kees ziet mijn verbazing. ‘It giet om it effekt,’ legt hij uit, ‘mei moal of sa’, want het Wad is Natura 2000 gebied en dat betekent dat er allerlei beperkingen zijn.

Het gesprek komt op de Kulturele Hoofdstad. ‘De winsk om Kulturele Haadstêd wurde te wollen, hat de foarstelling mei mooglik makke.’ Dat was toen het nog Friesland was, niet Leeuwarden, dat in 2018 de Kulturele Hoofdstad van Europa moest worden en Henk Keizer nog kwartiermaker. ‘It idee om sa de ferbining tusken Fryslân en Noard-Hollân te lizzen, spruts him enoarm oan.’

Vanuit de tent op het parkeerterrein wordt geroepen. ‘Kees, kom je nog? Etenstijd.’ En iemand anders: ‘Kees, ik ik ha dy even noadich foar de aggregaten.’ Op dat moment loopt de klipper, nu op de moter, de haven binnen. Bezorgd om het pas gebouwde platform staat Kees tussen de meerpalen en maant het schip vaart te minderen. Ondertussen staat zijn eten koud te worden.

Première 11 september, voor speeldata en arrangementen zie http://www.leeghwater.nu.