Nu niet te zien (2)

DIRK VAN GINKEL – 

Musea en galeries hebben hun deuren tot nader order gesloten. Wat lopen we allemaal mis? In een nieuwe serie geeft de Moanne aandacht aan de gesneefde expositieplannen van kunstinstellingen en hun kunstenaars. Dit keer Galerie Natoer en de kunstenaars Dorien Plaat, Joris Collier, Gerdie de Jong en Michel Pol.

Eind vorig jaar fotografeerde een wildcamera van Natuurmonumenten een wolf in de bossen bij Bakkeveen. Voor Michel Pol van Galerie Natoer aldaar was dat de aanleiding om de expositie ‘The Wolf is Coming’ te organiseren. “Die wolf liep bij wijze van spreken in mijn eigen achtertuin! Geweldig vond ik dat. Maar het zet je ook aan het denken: hoe verhouden wij ons eigenlijk tot de natuur? Maken we onszelf niet maar wat wijs als we denken dat we de natuur kunnen beheersen? Veel mensen worden nerveus nu de wolf opduikt, want de natuur komt dan wel erg dichtbij. En kijk wat corona bewerkstelligt: alles valt stil. We zijn misschien wel minder almachtig dan we geneigd zijn te geloven. Het is goed om daar eens een moment bij stil te staan.”

‘In de expositie The Wolf is Coming gaat het om de vraag: hoe verhouden wij ons tot de natuur?’

Dubbel gevoel
Michel Pol, zelf ook kunstenaar, liet zich inspireren door de wolf en maakte een aantal schilderijen waarop het dier heel letterlijk in beeld wordt gebracht. Zo is er een die met blikkerende tanden achter een lam aan rent. Maar hij heeft ook een veel suggestiever schilderij gemaakt. Daarop staat een vrouw achter een raam die zowel nieuwsgierig als angstig naar buiten kijkt, daarmee het dubbele gevoel tonend waarmee de wolf in ons land bezien wordt.

Behalve zijn eigen werk zou hij ook schilderijen van Dorien Plaat tonen. Haar werk bestaat voor een belangrijk deel uit ‘portretten’ van mensen en dieren in al hun kwetsbaarheid. Ze hebben het nodige te doorstaan gehad – afwijkingen in hun fysieke verschijning benadrukken dat – maar ze blijven ondanks hun kwetsuren overeind. Kenmerkend voor Plaat zijn verder haar zogenoemde ‘stolpwerken’. Daarin schildert ze glazen stolpen waarin ze mensen, dieren, bomen maar ook een schildersezel met doek plaatst. Alsof alles wat ze de moeite waard vindt, beschermd moet worden. De prijs daarvoor is wel hoog, want in menig stolp past maar één wezen en die lijkt dat niet altijd fijn te vinden. Vanwege corona schilderde Plaat een stolpwerk met daarin de aardbol. Pol: “Alsof ze wil zeggen dat we nu wel eens heel goed om onszelf en de natuur moeten gaan denken, want dat is alles wat we hebben.”

Verrassing
De dierenwereld is voor Joris Collier een bron van inspiratie. Hij schildert zijn doorgaans aaibare dieren – hamsters, konijnen, herten en paarden – tegen een vrijwel monochrome achtergrond, alsof ze poseren in de studio van een fotograaf. Ze kijken je meestal recht aan, wat ze op de een of andere manier heel kwetsbaar maakt. “Wat Collier precies van plan is te laten zien tijdens de expositie, weet ik niet’, zegt Pol. ‘Wat ik wel weet, is dat hij vooral 3D-werk wil laten zien. Hij maakt ook graag ruimtelijke dingen.”

Gerdie de Jong schildert landschappen in felle kleuren en vaak niet meer dan twee of drie horizontale vlakken. Door het telkens vierkante formaat en het ontbreken van landschappelijke details lijken het ook abstracte studies naar kleur- en vlakverdeling. De figuratie uit haar vroegere werk is helemaal verdwenen. Hoe zij invulling zal geven aan het thema van Galerie Natoer blijft voor Pol nog even een verrassing.

Eigen invulling
Sommige galeriehouders maken voor exposities zelf een keuze uit het werk van een kunstenaar, Michel Pol niet. Hij laat de kunstenaars die hij uitnodigt helemaal vrij. Zo ook in het geval van The Wolf is Coming. “Ik vraag of ze wat voor het thema voelen en mee willen doen in een kleine groepsexpositie. Verder stel ik geen eisen aan het werk dat ze inzenden. Zij mogen er hun eigen invulling aan geven. Dat maakt het voor mij als galeriehouder ook leuk: ik weet nooit waar het op uitdraait. Maar het komt altijd goed, ik heb alle vertrouwen in de kunstenaars, ik heb ze immers zelf uitgenodigd.”