Lekker boeken voelen in Groningen

DIRK VAN GINKEL – 

Ze zijn er nog. Uitgevers met liefde voor het boek als fysiek object. En ontwerpers en illustratoren die al hun creativiteit aanwenden om die boeken zo goed, zo mooi en zo verrassend mogelijk te maken. Het noorden kent gelukkig zulke uitgevers en ontwerpers. Het zijn er bovendien meer dan je denkt. Stichting Print toont in Pictura in Groningen een mooie dwarsdoorsnede van de boeken die ze met elkaar maken.

 

Gewoon aan tafel gaan zitten en het boek van je keuze met al je zintuigen ervaren. Dat kan hier.

 

Kunstlievend Genootschap Pictura is gehuisvest in een prachtig historisch pand pal achter de Martinitoren. Maar liefst vijf exposities zijn er nu te zien. Een ervan is ‘Bijzondere noordelijke boeken’ van Stichting Print. In de Herenkamer van het Genootschap staan drie panelen tegen de wand waarop een verzameling boeken is te zien van zo’n 25 noordelijke ontwerpers. Het leuke is dat je als bezoeker die boeken mag pakken, bekijken, bevoelen en zelfs lezen als je wilt. Gewoon aan tafel gaan zitten en het boek van je keuze met al je zintuigen ervaren. Dat kan hier.

 

Alles is ontworpen
Stichting Print mocht als gastcurator van Pictura de tentoonstelling bedenken en inrichten. Paulina de Nijs, die de stichting oprichtte, zegt: “Vrijwel niemand in Nederland realiseert zich dat een magazine, een boek, een verpakking, een affiche of een letter bedacht en vormgegeven is. De creatieve kracht die gemoeid is met het maken van deze uitingen wordt door maar weinig mensen onderkend. Ik vind het belangrijk dat Nederlanders zich hiervan bewust worden, dat ze met andere ogen om zich heen gaan kijken en dat ze ook een beetje weten door wie dat allemaal gemaakt wordt. Stichting Print vraagt daar op verschillende manieren aandacht voor. We willen hier nu even laten zien dat er in het noorden fantastische boeken gemaakt worden.”

 

Veel variatie
De Nijs deed voor de Pictura-expositie een oproep op social media aan ontwerpers en illustratoren uit het noorden om hun bijzondere boeken in te zenden. Zij die zich ver houden van Facebook, Twitter en Instagram werden benaderd via mail of telefoon. In Pictura is nu een veelzijdige verzameling boeken te zien gemaakt door oude rotten en jonge honden en alles er tussenin. Net zo rijk aan variatie is het onderwerp: kunstboeken, kinderboeken, kookboeken, romans… Verschillende talen tref je ook aan: Nederlands, Fries, Japans en Gronings in verschillende dialecten. En je vindt er boeken van gerenommeerde uitgevers als Steven Sterk en van kleinere partijen als Loopvis, Uitgeverij Louise en Regaad.

Bij alle variëteit is er een gemeenschappelijk kenmerk: aan alle boeken is met bijna alle zintuigen veel te beleven. Als lezer voel je je even bevoorrecht, omdat er aan de ‘maakzijde’ nog mensen zijn met zoveel boekenliefde.

 

Bijzonder verhaal
Ontwerper Peter Boersma is lid van de tentoonstellingscommissie van Pictura. Ook is hij mede-oprichter van Utjouwerij Regaad, waarvan onder andere een Roald Dahl-uitgave te zien is.

“Regaad heb ik met een aantal vrienden opgericht met geen ander doel dan het maken van mooie boeken in het Fries. Dat kunnen ook vertalingen zijn. Ons uitgangspunt daarbij is dat we bestaande boeken helemaal opnieuw vormgeven en laten illustreren door een illustrator uit het noorden. Dat gaat niet altijd even makkelijk. Het was knap lastig om “De GRF” van Roald Dahl in het Fries te publiceren zonder de tekeningen van Quentin Blake. Maar de uitgeverij raakte op zeker moment overtuigd van de kwaliteit van illustrator Hilda Groenesteyn en toen kon het wel. In kleur bovendien. Dat was nog nooit vertoond met dit boek van Dahl. Ik denk dat over bijna elk boek in deze expositie wel zo’n bijzonder verhaal te vertellen valt.”

 

Uitgelicht
Boersma pakt een boek van ontwerper Gert Jan Slagter over de kunstenaar Leon Adriaans: “Geen heel bekende kunstenaar, maar toch zo’n royaal gemaakt en uitgegeven boek. Of kijk eens naar dit boek van Ruben Stellingwerf: ‘Fiets van Piet’. Dat heeft hij gemaakt voor zijn ouders die na 43 jaar stopten met hun fietsenwinkel. Hij heeft een heel alfabet gemaakt met een fietsketting als materiaal. Of dit aaibare en handgebonden boek, door Monique Vogelsang. En wat dacht je van dit project van Willem van Kolvoort? Die heeft voor poppodium Vera in Groningen in de loop der jaren honderden affiches gemaakt: prachtige aankondigingen van optredens. Voor niks. Hij bedacht zich op zeker moment dat het wel leuk zou zijn als de betreffende muzikanten iets voor hem terug zouden doen. Toen heeft hij verschillende bands gevraagd een nummer te maken bij een tekening van hem. Dat heeft elf liedjes bij elf verschillende tekeningen opgeleverd, een elpee en een genummerd en gesigneerd boek met de lyrics.”

Als Pictura nog een platenspeler zou hebben opgesteld om de elpee van het project van Van Kolvoort te draaien, zou het feest compleet geweest zijn.

 

 

De tentoonstelling ‘Bijzondere noordelijke boeken’ van Stichting Print is te zien tot 18 maart bij Kunstlievend Genootschap Pictura in Groningen.