Under de Goetheturm

HEIN JAAP HILARIDES – 

Ik bin mei fotograaf Henk Bleeker ûnderweis nei de Frankfurter Buchmesse. It is striemin waar en it avesearret net bot, dat wy komme net fierder as Köln. By it Hauptbahnhof fine wy in parkearplak dêr’t Henk de bus kwyt kin. Wy ite yn in restaurantsje oan de Ryn en helje noch in pear bier yn Papa Joe’s Jazzbar. It New Orleans dixieland-bandsje yn de âldste jazzbar fan Dútslân swingt lekker en it is bearegesellich.

Koarting
De oare moarns wurde wy wekker fan it piipjen en knarsen fan de treinen dy’t it Haupbahnhof yn en út ride. De sinne skynt en wy skoare in moarnsmiel yn it folslein nije sintrum. Allinne de enoarme domtsjerke en in pear strjitten yn de Altstad binne oan de bombardeminten ûntkommen, foar de rest lei alles nei de oarloch yn pún. Wy stappe de camper wer yn en ride de lêste pear hûndert kilometer fan Köln nei Frankfurt. Oer in provinsjale dyk troch it bosk ride wy de stêd yn. Sawat ûnder de Goetheturm fine wy in plakje foar de camper achter it Friedhof Südost.

Mei in Tageskarte foar bus en tram reizgje wy dwers troch Frankfurt nei de Messe. It is, sa te ferwachtsjen wie, in ûnbidich kompleks fan hallen, gongen en hoeken mei bars. Tusken de eksposysjeromten sitte grutte binnenplakken, dy’t ek fol stean mei standsjes, yttintsjes ensafuorthinne.

By de yngong fan de Messe wurde wy oansprutsen troch in lange frou yn in strak swart pak mei in nammebuordsje om ’e hals. Se freget oft wy al in kaart hawwe. Nee. Oft wy in kaart wolle? Ja. Sy hat in kaart foar 50 euro. In deikaart kost 75 euro, dus wy hawwe mei syn twaen 50 euro koarting. Wy kinne har mobile nûmer krije, har de oare deis wer belje en dan noch ris dyselde 50 koarting krije.

It lok laket ús ta: yn trije sekonden 50 euro besparre.

‘Dat moat wêze,’ sis ik, hoewol’t ik net fertrou. De frou sjocht in bytsje apart út de eagen wei.

Wy rinne mei har nei de kassa fan de Messe. Twa froulju yn oranje stewardess-pakjes sjogge ús oan, mar litte ús der troch.

‘No binne jim der yn,’ seit de frou.

‘Wêr yn?’

‘Yn de Buchmesse.’

‘Krije wy gjin kaartsje fan dy?’

‘Nee, dat ha ik dochs ferteld. Ik lit jim der yn, mar jim kinne der net mear út. Jim kinne der wol út, mar dan komme jim der net wer yn. Want ik ha gjin kaartsje foar jim. En no wol ik graach 100 euro.’

‘In kaartsje kost 22 euro,’ seit Henk. Hy hat de tagongsprizen fan de Buchmesse op it skerm fan de mobyl scrold.

‘Nee! Ik sis dochs hyltyd, in kaartsje kost 75 euro!’

‘Kinsto it hiele ferhaal noch ris fertelle?’ sis ik. ‘En no yn it Ingelsk, bitte?’

Wat is dyn namme eins?’ batst Henk der fuort oerhinne.

‘Kate.’

‘Kate?’

Ik sjoch nei it nammekaartsje dat se oan in toutsje om ’e hals hat. Der stiet Don Hathington op. Wy fertrouwe it net mear.

‘Jim liuwe my net,’ ropt se lilk. ‘Och soademiterje op!’

Se giet in eintsje fan ús ôf stean en rint dan hurd fuort. Wy sjogge noch ris goed op it skerm fan Henk syn mobyl, en no lêze wy it ek: de tagong foar de fakbeurs foar ien dei is yndied 75 euro. It is sneu foar de frou, mar wy binne der by ûngelok fergees yn kommen.

By in Information-baly freegje ik om in plattegrûn. De fryske stand stiet yn hal 5. Wy komme by stands fan Abu Dhabi, Ruslân, Iran, Korea en alle grutte lannen fan de wrâld del. Wy passeare de grutte stand fan gastlân Noarwegen, flankearre troch de oare Skandinavyske lannen, en dan komme wy by de útjouwers fan Nederlân en krije wy Boeken fan Fryslân* yn it fizier.

Ernst Bruinsma, Afûk / Boeken fan Fryslân en Yldau Visser fan de provinsje sitte oan taffeltsjes tusken rekken mei fryske boeken. De boeken dy’t yn in folder spesjaal promoot wurde, stean foaroan. Henk en ik prate in hoart mei Ernst en Yldau. As wy fierderop sille, komt Jitske Kingma by de stand; sy komt krekt by in ôfspraak wei.

Noch ris koarting en de wynbar
De oare deis komme Henk en ik wer by de yngong fan de Frankfurter Buchmesse. En hoe is it mooglik, dyselde frou stiet der wer. Se ken ús lykwols net werom en hat in oare namme. Se hjit no fan Lara. No goed, wy witte wol better, mar dogge krekt as oft wy gek binne. Sa komme wy der no wol yn mei de koarting dy’t se ús de foarige dei tasein hie. En diskear krije wy in kaart.

Omdat ik foar it útwikselingsprojekt Other Words twa moanne yn Slovenië west ha, sykje ik de stand fan Slovenië op en kom yn kontakt mei leden fan de Sloveenske delegaasje. Fan Jitske Kingma fan útjouwerij Elikser ha ik in briefke krigen. Ien fan de Baskyske delegaasje, dy’t foar it projekt Other Words wurke hat, soe it aardich fine om my even te treffen.

Dêrnei sykje ik myn reisgenoat Henk Bleeker op. Hy hat kontakt mei in útjouwer út Australië lein. Oan it ein fan de dei komme wy fia de Australyske útjouwer by in bar op de ôfdieling fan de keunstboeken en wy reitsje yn petear mei minsken fan it Ministearje fan Hessen. Hiel tafallich heakje leden fan de delegaasje fan Slovenië ek by dit selskip oan.

Hal 4 fan de Buchmesse slút ôf. Wy moatte der út en rinne mei it selskip troch de lege hallen en gongen fan de gigantyske boekemerk. Yn hal 3, de Dútske hal, is noch ergens in feestje, mar Henk en ik moatte de jassen ophelje. By de garderôbe docht lykwols bliken dat de lûken ticht binne. Sûnder jas sette wy mei de Australiër, de Slovenen en de Dútsers fan it Ministearje fan Hessen in wynbar yn it sintrum fan Frankfurt yn.

Yn de wynbar sitte in pear minsken fan de Baskyske delegaasje. No kin it feest hielendal begjinne. As Henk en ik op in stuit wat ite wolle, blykt dat de keuken ticht is. Dat op ’t lêst sette wy sûnder jassen en sûnder iten mei in taksi ôf. Yn de camper ûnder de Goetheturm ite wy in kopke sop en in droege woarst.

Dependance Nord
De oare moarns gean ik achter de jassen oan. De jas kin Henk net safolle skele, mar ik wol him werom hawwe. Al myn papieren sitte der yn. Ik ha allinne myn telefoan en pinpas noch. It sil my lykwols benije oft ik der sûnder tagongskaart yn kom, want de garderôbe sit oare kant de kassa.

Ik stap op de frou ta dy’t my it meast geskikt ta liket om dit op te lossen. Sûnder probleem kin ik der yn. Ik lit myn rêchsek stean, sadat se wit dat ik weromkom. De jassen hingje allinne net mear yn de garderôbe. In âldere frou leit my út wêr’t se wêze moatte, alhiel oan de oare kant fan de Buchmesse.

Nei minút of tsien kom ik by in Information-baly. Ik freegje wêr’t Dependance Nord is. It gebou stiet oare kant it binnenplein. Goed fiif minuten letter stean ik yn it buro foar ferlerne foarwerpen. Ik sjoch de jassen al oan de kapstok hingjen. De man gniist wat en skrast de sifers fan de bontsjes troch, it bewiis dat ik de jassen ophelle ha. Mei de jassen ûnder de earm rin ik werom nei myn rêchsek, stap de Messe út en nim de tram en bus werom nei de Goetheturm.

Neiskrift
Myn boek, De trekker fan Troje, stie om it samar te sizzen ‘bûten de kompetysje’ yn de folder fan Boeken fan Fryslân. Myn útjouwer, Bornmeer fan Steven Sterk, koe ik net fine op it listje fan Fryske útjouwers dat op de Buchmesse wie.

Mar doe’t ik in nammekaartsje kriich, moast ik sizze wa’t ik fertsjintwurdige. Ik hie miskien ‘mysels’ sizze moatten, mar ik sei (earlik as bin): Utjouwerij Bornmeer. Omdat ik Bornmeer net op it listje fine koe, sei ik: ‘Utjouwerij Afûk’. Dy namme typte sy op it kaartsje.

En sa kaam it dat ik letter mei in nammekaartsje mei: Hein Jaap Hilarides, Publisher Afûk, op de Buchmesse om rûn. Ernst Bruinsma moast der wakker om laitsje. Letter seach ik dat ik my fersind hie, de nije útjouwer fan Bornmeer wie der al.

Besjoch ek de fideotrailer fan ‘De Trekker fan Troje’ fia: https://youtu.be/6mrcJ59zMpI