Het beletselteken

HENK WOLF –  Drie puntjes die we op een nieuwe manier zijn gaan gebruiken Het leesteken dat bestaat uit drie puntjes heet het ‘beletselteken’. Het geeft conventioneel aan dat er iets is weggelaten of dat de schrijver spanning wil oproepen. De Franse schrijver Céline is bekend om het veelvuldig gebruik ervan, maar verder was het […]

De Fryske sêfte G

HENK WOLF –  Koartlyn siet ik yn de trein. It wie rêstich en yn it bankegroepke skean foar my sieten trije kondukteurs te praten. Ut it petear waard ik gewaar dat ien út Gelderlân, ien út Grinslân en ien út Fryslân kaam. Op in stuit moast der omroppen wurde dat wy by in stasjon yn ‘e […]

‘Lopon’ en ‘zitton’ yn it Nederlânsk fan Grinslanners

HENK WOLF –  It Frysk en Nederlânsk ha in klank dy’t wy de ‘sjwa’ neame. It is de saneamde ‘stomme e’, dy’t bygelyks oan ‘e ein fan ‘prate’ of yn it earste wurdlid fan ‘bestean’ foarkomt. Hy liket in bytsje op ‘e ‘u’ fan ‘put’, mar is wat minder artikulearre en hy krijt noait de […]

Maagd, meid, meisje

HENK WOLF –  Het woord meisje is een verkleinwoord van meid. Hoewel dat woord in het Fries uitgestorven is, is de uitspraak ervan veel typischer voor het Fries dan voor het Nederlands. De verwachte Nederlandse vorm zou maagd zijn, een woord dat we nu alleen in een specifieke betekenis kennen. De oorsprong is niet met […]

Lemmer en De Lemmer

KAREL F. GILDEMACHER –  Nederlân is in nuver lân, want der binne gjin algemiene regels of rjochtlinen foar ierdrykskundige nammen. Hast alle lannen hawwe dy wol. Se wolle betizing foar wêze en it foar de minsken oer it generaal makliker meitsje om nammen te skriuwen of út te sprekken. Yn Nederlân, dus ek yn Fryslân, […]

Op it Hearrenfean of op It Hearrenfean?

HENK WOLF –  Koartlyn krige ik de fraach oft je no it Hearrenfean en de Knipe ensfh. (mei lytse letter) of It Hearrenfean en De Knipe (mei haadletters) skriuwe moatte. Ik moat sizze dat it my earlik sein net it measte ynteressearret en dat ik mei beide foarmen gjin muoite ha, as de skriuwer yn […]

Het beledigende, kwetsende Charlie Hebdo

HENK WOLF –  Al ruim een halfjaar krijg ik wekelijks Charlie Hebdo in de bus. Op 8 januari zat er weer een nummer bij de post, het laatste waaraan de voltallige redactie had meegewerkt. Een dag eerder waren een aantal van mijn favoriete tekenaars vermoord. Mijn verminkte hebdomadaire krijgt een heleboel morele steun, maar in […]

Nasjonalisme en taalsuvering

FRIDUWIH RIEMERSMA –  It oanfolle argyf fan Henk Wolf oer de foarnommen staveringswiziging befettet 113 artikels en is al lang net mear up to date want der binne nei heal oktober al wer in stikmannich nije stikken oer de stavering en standert bykommen. Mar yn it hiele argyf, noch yn de neikommen post dy’t my […]

Tegeltsjewiisheid

HENK WOLF –  Koartlyn skreaunen de tige wurdearre kollega-taalkollumnisten fan Taalbaas in stikje mei de titel Tegeltsjeswiisheid. Ik seach dêr efkes wat nuver tsjin oan. Ik soe tegeltsjewiisheid sizze, sûnder dy tusken-s deryn. Ik ha de Grammatica Fries fan Jan Popkema der efkes by pakt. Dy seit yndied dat yn it Frysk yn sokke gearstalde […]

Wurgensklachten

HENK WOLF –  Der is wat nuvers mei it wurd sûnenssoarch. Dat wurd is in saneamde gearstalling, in ‘samenstelling’. Dat is in wurd dat bestiet út twa of mear oare wurden. Dat binne hjir fansels sûnens en soarch. No is der yn it Frysk fanâlds wat nuvers mei wurden dy’t eingje op -ens. Jo kinne […]

DE MOANNE

'de Moanne' wol in breed en kreatyf poadium biede foar aktuele en skôgjende bydragen oer kultuer en de keunsten. 'de Moanne' lit sjen wat der yn en om Fryslân spilet, yn taal, byld en nije media. 'de Moanne' ferskynt op it web, op papier en organisearret 'live'-moetingen.