In healjier Frysk studearje

GERBRICH DE JONG –   De iene studint brûkt it Frysk alle dagen, foar de oare is it in taal foar yn it wykein. Mar foar elke Frysktalige komt der in momint dat er him realisearret dat er eins mar in bytsje wit fan syn eigen taal. In tanimmende groep studinten yn it heger ûnderwiis kiest […]

Autoke of autootsje?

HENK WOLF –  De yngewikkelde kwestje fan de Fryske ferlytsingswurden Hat jo broer ‘in nij autootsje’ of ‘in nij autoke’? Rint jo suster yn ‘in kreas truike’ om of yn ‘in kreas truitsje’? Is de Sint Piter yn Rome ‘in aardich geboutsje’ of ‘in aardich gebouke’? Wat by ferlytsingfoarmen op in lûd (klinker) de korrekte […]

Goede Fryske lessen as minskerjocht?

HENK WOLF –  Yn al it coronageweld fan de ôfrûne tiid is heel wat oar nijs ûndersnijd. Spitich, want der sit it ien en oar oan nijsgjirrichs by. Sa hat in Kanadeeske wittenskipper yn opdracht fan de Feriene Naasjes in wiidweidich stik skreaun oer juridyske aspekten fan ûnderwiis yn minderheidstalen, lykas it Frysk.   Dat […]

It is even mei Henk

HENK WOLF –  Er was eens een meisje dat Roodkapje heette. Er staat een huis te koop in de Bomenstraat. Er is iemand aan de deur.   In de bovenstaande zinnen wordt iemand of iets aan de lezer gepresenteerd. In het Nederlands gebeurt dat heel vaak met het woordje er. Het heet in de taalkundige […]

‘Bern moatte yn har memmetaal erkend wurde’

TSJOMME DIJKSTRA –  De Portugeeske Joana da Silveira Duarte is krekt foar de simmer oansteld as lektor Meertaligheid en Geletterdheid oan NHL Stenden. Se wenne lang yn Dútslân, mar praat no floeiend Frysk. ‘Ik bin al achttjin jier út Portugal wei.’ Se folge om Frysk te learen alle kursussen fan de Afûk, útsein de kursus […]

De ziel van het landschap

DIRK VAN GINKEL –  Friesland kent veel kunstenaars die in alle stilte en afzondering hun werk doen. Dat bleek wel uit de overzichtstentoonstelling Frysk in Museum Belvédère (2018-2019). Zulk goed werk van zoveel onbekende namen. de Moanne start de serie ‘Talenten in de luwte’ om deze kunstenaars beter te leren kennen. Dit is deel 3: […]

Het mysterie van het mooie appeltje

DIRK VAN GINKEL –  Friesland kent veel kunstenaars die in alle stilte en afzondering hun werk doen. Dat bleek wel uit de overzichtstentoonstelling Frysk in Museum Belvédère (2018-2019). Zulk goed werk van zoveel onbekende namen. De Moanne start de serie ‘Talenten in de luwte’ om deze kunstenaars beter te leren kennen. Dit is deel 2: […]

Besibbens

HENK WOLF –  Op Frysktalige websites wurdt gauris praat oer de kwaliteit fan it Frysk dat dêr brûkt wurdt. It kommentaar komt der meastal op del dat minsken in wurd of in konstruksje tsjinkomme dy’t yn har eagen gjin goed Frysk is. Wêrom oft dat dan sa is, sizze se der allinnich hast noait by. […]

Hokker taalfoarskriften binne sa stadichoan achterhelle?

HENK WOLF –   Gearfetting Ik haw in lyts ûndersykje útfierd nei de akseptaasje fan beskate taalfoarskriften en taalfoarmen. Dat is útfierd ûnder 55 minsken dy’t mear as gemiddeld betûft binne yn it brûken fan it Frysk. Op basis fan har oardiel haw ik de regels en taalfoarmen ûnderbrocht yn trije kategoryen: echte flaters, ûniensichheid en […]

‘It kin my gjin … skille’

GERBRICH DE JONG –  Wat folje jo yntuïtyf yn op de puntsjes? Grutte kâns dat dat in wurd is út de taboesfear, sa as reet, hol, sek of drol. Sa’n wurd krijt yn kombinaasje mei ‘gjin’ de betsjutting ‘neat’.Wa’t seit ‘it kin my gjin hol skille’ kin ommers ek sizze ‘it kin my neat skille’. Dat […]

DE MOANNE

'de Moanne' wol in breed en kreatyf poadium biede foar aktuele en skôgjende bydragen oer kultuer en de keunsten. 'de Moanne' lit sjen wat der yn en om Fryslân spilet, yn taal, byld en nije media. 'de Moanne' ferskynt op it web, op papier en organisearret 'live'-moetingen.