Kunstzinnige inburgering

ERIC HOEKSTRA – 

Op hun website lees ik dat Microgalerie.nl van 13 juni tot 1 september op de Eewal te Leeuwarden de tentoonstelling Manta georganiseerd heeft en dat MANTA in de taal van Eritrea ‘tweeling’ betekent. Als ‘kritischer Beobachter’ annex taalkundige denk ik dan direct: welke taal van Eritrea? Want volgens Wikipedia heeft Eritrea geen officiële taal. Wel gebruiken sommige stammen in Eritrea het Arabisch en andere stammen het Tigrinya. Kortom, dat had men wel even nader mogen aanduiden, al zal het Tigrinya wel bedoeld zijn.

Aardig wiki-detail, het Tigrinya wordt ook gesproken door de Falasha’s in Israël. Falasha’s zijn afstammelingen van Ethiopische Joden die in de middeleeuwen ooit uit Ethiopië naar Israël gevlucht zijn. Wat mij opvalt is dat Joden wel in harmonie leven met vreemde culturen maar wat de harde kern betreft niet integreren, net zomin als de Falasha’s, die in Israël al eeuwen stand houden. Als een religie een sterk onderscheid maakt tussen hun en ons, is in harmonie leven het hoogst haalbare. Trouwens, Eritrea is voor de helft christelijk (Koptisch) en voor de helft islamitisch.

In het Manta-tweeling project zijn acht Eritrese nieuwkomers gekoppeld aan acht Leeuwarder maatjes. De tweelingen hebben op basis van hun belangstelling iets gemaakt: foto’s, decoratieve flessen, koffietafeltje, poëzie en meer. Deze voorwerpen bekijk ik als kunstkenner en criticus terwijl ik langs de zeven ramen flaneer van de Microgalerie op de Eewal en de Slotmakersstraat, in de ramen van Slotmakersstraat 12 en op Eewal nummers 64, 76, 78 en 84.

Wat mij na afloop van mijn flanage als eerste opvalt, is dat ik nogal wat Nederlandse vlaggetjes heb gezien: op het koffietafeltje in de Slotmakersstraat, op de vierkante doosjes in de vensterbank aan de Eewal 84 bijvoorbeeld. Mag dat wel van antidiscriminatiebureau Tûmba? Voor je het weet, heb je immers een abonnement op de Völkischer Beobachter. Althans volgens sommigen. Nee, maar serieus, wel grappig dat die vlaggetjes nu dus wel o.k. zijn en niet langer een verwerpelijk symbool waar Geert ’s nachts onder slaapt.

Op de Eewal 64 hangt een gedicht van Yonas en Jeroen, een Nederlandse versie en een versie, weliswaar met enige taalfouten, in het Tigrinya, als ik me de orthografie van die taal goed herinner. Het gedicht zelf is aandoenlijk. Ik citeer:

Als je met Nederlanders contact wil hebben,
moet je met ze praten.

Daar is inderdaad geen speld tussen te krijgen en geen woord Frans bij.

Op de Eewal 76 lees ik op een sticker de tekst “Verboden fietsen te plaatsen”, maar die is wellicht geen onderdeel van de tentoonstelling. Echter wel een onvervreemdbaar onderdeel van onze wettische en weinig gastvrije Nederlandse cultuur, voor ons als autochtoontjes echter volkomen normaal. In het linkerraam zie ik een gastvrij kussen in aangename lichtpaarse, lichtroze en lichtgrijze kleuren. Rechts staan 4 versierde flessen, die alle vier een kleurig broekje aan hebben en waarvan één het topstuk van de gehele tentoonstelling is. Deze fles is versierd met talloze hartjes en andere liefdes- en vredessymbooltjes, tekstjes in het heel klein op een metalen plaatje als ‘love’ ‘happy’ en ‘wish’, kraaltjes, een schedeltje, een ankertje, een klokje, enzovoorts. Echt een prachtig object om eens lekker te ontcijferen. En een leuk hebbeding bovendien.

Op de Eewal 78 hangen twee bloemjurkjes, moeder en dochter, in de etalage met een aangename enigszins ouderwetse kleurstelling. De Eritrese jongeman is zoon van een kleermaker, terwijl het Nederlandse maatje Johanna haar eigen kleren maakt.

Op de Eewal 84 hangen tekeningen. Hier is sprake van een grote verzoendag der culturen. Gebroederlijk leggen getekende koe en kameel zich hier naast elkaar neder, vreedzame herkauwers als zij zijn. Hier dan ook de twee kleine vierkante doosjes met discreet Nederlands vlagje en versiering, naast twee ronde doosjes met Eritrese motieven.

Tot slot aan de Slotmakerstraat, bij Tolve, een fraai en gastvrij koffietafeltje, en dat is toepasselijk aangezien Tolve onder andere in retro-meubelen doet.

Alles met elkaar is dit een aardig en lofwaardig initiatief om de samenhang in de maatschappij te vergroten. Want velen hebben een mening, over wat dan ook, maar slechts weinigen komen in actie. Oftewel zoals Menno Simons al zei: “Vrij in het … geloven, daden gaan woorden te boven.” Ik sluit af met Yonas en Jeroen:

Wij leven samen
iedereen moet nog wennen
wennen aan elkaar.