Jasper Krabbé PORTRAITS

JURJEN K. VAN DER HOEK –

Hij stond al een enkele jaren op het verlanglijstje van Museum Belvédère, maar er deed zich niet eerder een gelegenheid voor zijn werk te tonen. In de tentoonstelling die momenteel in het museum is te zien, heeft Jasper Krabbé (1970) geprobeerd een link te leggen met een zelfportret van Jan Mankes. Want het maken van (zelf)portretten is één van de pijlers onder zijn eigen oeuvre.

‘Het is een hele mooie plek, landgoed Oranjewoud. Met een heel bijzonder gebouw, Museum Belvédère. Architectonisch is het geniaal zelfs: het hele concept van over het water heen en dat het een doos is. Ik vind het een heel tof museum gewoon. Er zit een bepaald soort aandacht in hoe de dingen gedaan worden hier. Een juweel in het landschap. Ook in het museale landschap.’

 

Ik zie een milde verwantschap
Jasper Krabbé bewondert Jan Mankes om zijn melancholische fijnzinnigheid en om zijn schildertechnisch kunnen. ‘De blik van Mankes in dit schilderij raakt mij. Hij was een gevoelig man, maar ook een zonderling die buiten de maatschappij stond. De eenzaamheid van de kunstenaar klinkt ontroerend door in dit zelfportret. Het is allemaal heel klein, heel poëtisch, heel dicht bij hemzelf. Ik zoek het wel verder buiten mezelf: verhalen uit de kunstgeschiedenis of flarden van een gedicht – alles kan mij inspireren. Van een plaatje op internet tot een verhaal dat iemand mij vertelt. Ik maak dingen vanuit de impuls dat het me raakt. Ik bewonder het breekbare in het werk van Mankes. Ik zie een milde verwantschap. Hij belichaamt het besef van vergankelijkheid. Hij heeft het vermogen mij te ontroeren met iets heel kleins. Het is deze aandachtige houding die me raakt. De emotie die erin zit. Dat is het magische van schilderkunst, dat je middels een kwast en verf een gevoel kunt overbrengen. Je hoopt dat je communiceert door je werk, dat je iemand raakt. Dat iemand anders gaat kijken, dat je in ieder geval iemand laat kijken zoals jij kijkt. En of hij het daarmee eens is, het kan navoelen of niet, dat weet je nooit.’

 

Dat is het magische van schilderkunst, dat je middels een kwast en verf een gevoel kunt overbrengen. Je hoopt dat je communiceert door je werk, dat je iemand raakt. Dat iemand anders gaat kijken, dat je in ieder geval iemand laat kijken zoals jij kijkt.


Dezelfde zorgen en emoties

Met het portret van Mankes viel de samenstelling van een tentoonstelling op zijn plaats. Krabbé ziet er een verhulde ode in aan het werk van de schilder. Het schilderij hangt in de tentoonstelling PORTRAITS in Museum Belvédère prominent tussen een serie van honderd zelfportretten, tekeningen op uitgescheurde bladzijden van een huishoudboekje. ‘Tweehonderd zelfportretten heb ik daarin gemaakt, op iedere bladzij één, die mijn emoties peilen gedurende een periode van ongeveer een jaar. Hoe ik me van dag tot dag heb gevoeld. Maar het zijn ook oplossingen voor het portret: wat is het, hoe kan het er uitzien, het experiment met verschillende technieken en materialen. Daaruit zijn twee wolken van ieder honderd zelfportretten ontstaan. Ik heb dat werk geconfronteerd met het schilderij van Mankes. Het vertrekt in idee vanuit hem, want die zelfportretten had ik eerder al gemaakt. Als schilder voel ik me verwant, je hebt dezelfde zorgen en emoties, want het draait om de uitvoering, het licht soms, de compositie, om uitdrukking en energie. Het gaat om van alles, maar er zijn altijd wel een paar raakvlakken waar je op verder kunt. Bij Mankes waren dat er veel.’

 

Ik begrijp Mankes
Of iets van Mankes naklinkt in de zelfportretten, laat Jasper Krabbé over aan de beschouwer. ‘Zelf zie ik dat niet direct, want hij is een ander iemand in een andere tijd, maar de grondtoon is hetzelfde en die herken ik. Ik begrijp waarom Mankes zichzelf zo heeft geschilderd. Ik doe hetzelfde een honderd jaar later, maar pak het heel anders op. Kunst maken doe je met jezelf. Het is een heftige opgave, die maar weinig mensen kunnen navoelen. Kunst is alles en niets. Er wordt een paar miljoen betaald voor een stuk linnen waar verf op zit. Maar het is wel begeesterd – er zit alles in, de kunde, de doorleefdheid, de emotie, het besef. Je koopt iemands diepste ziel. En helemaal bij het portret, omdat je daarmee ook probeert iets van de ziel te vangen van degene die je afbeeldt. Of van de essentie van wat jij denkt of voelt bij die persoon, dat maakt het heel persoonlijk. Je brengt een ode. Het is een manier om in contact te komen met mensen.’

Jasper hoopt dat er één blik achter zijn tentoonstelling in Belvédère zal zitten, één visie, één gevoel.

 

Hier draait het om
‘Ik voel me een beheerste schilder. Vroeger tekende ik wel graag. Ik maakte graffiti en van daaruit ben ik professioneel kunstenaar geworden. Het gaat om de bron van waaruit je het doet. Bij mij hoeft dat niet altijd de schilderkunst te zijn. Ik schrijf ook en maak gedichten, ik fotografeer. Maar schilderen, dat ligt wel dicht bij me. Als een werk af is, dan is dat een moment waarop je denkt: “hier draait het om”. Dat je iets hebt gemaakt wat alleen maar helemaal door jouw gemaakt is.’

Door tekeningen in wolken te hangen, verliest het enkele beeld de betekenis. Het worden objecten, en zijn minder de portretten als beeld op zich.

‘Daarom werk ik in reeksen en maak ik samenstellingen van meerdere werken bij elkaar. Dat geeft voor mij veel meer mijn realiteit weer. Dat doe ik ook met zo’n wolk met portretten. Ik vind dat elke tekening op zich moet kunnen staan. Maar bij elkaar gaat dat iets anders doen. Met veel van die installaties gaat het me om de energie van die dingen naast elkaar. Wat er gebeurt als je veel verschillende gevoeligheden bij elkaar brengt. Je kunt het lezen als een kort verhaal of een gedicht, het zijn afzonderlijke delen die samen iets anders worden. Achter elke tekening zit een verhaal. Die dingen bij elkaar vormen een weerslag van de werkelijkheid voor mij. Dat houdt mij bezig en daarom kies ik vooral voor het portret. Ik wil zien wie hij of zij is en ontdekken wat jouw daarin raakt.’

 
Zie ook www.jasperkrabbe.comDe útstalling is te sjen oant en mei 29 novimber yn Museum Belvédère.

Reagearje

DE MOANNE

'de Moanne' wol in breed en kreatyf poadium biede foar aktuele en skôgjende bydragen oer kultuer en de keunsten. 'de Moanne' lit sjen wat der yn en om Fryslân spilet, yn taal, byld en nije media. 'de Moanne' ferskynt op it web, op papier en organisearret 'live'-moetingen.